تاور کرین ها به صورت گسترده در عملیات ساختمانی و صنعت، برای جابجایی مواد مورد استفاده قرار میگیرند. جرثقیل های برجی بسیار متنوع هستند ولی قسمت های اصلی همه آنها یکسان است.

قطعات پایه (استراکچر پایه):

معمولا با توجه به اینکه پایه های تاور کرین از چه نوعی باشد این قطعات متفاوت می باشد. در حالت فیکس این قطعات شامل پایه هایی می باشد که در بتن جایگذاری می شوند:

قطعه ارتفاع دهنده یا کاج :

از این قطعه جهت ارتفاع دادن تاور استفاده می شود. این قطعه با واسطه قرار گرفتن بین قطعات ارتفاعی جای یکی قطعه ارتفاعی دیگر را باز می کند و در این حالت می توان قطعه ارتفاعی جدید اضافه کرد. این قطعه طبیعتا از قطعات ارتفاعی بزرگتر می باشد. معمولا در چون جهت ارتفاع دادن تاور نیاز است که متصدی این کار تسلط کافی بر موقیت خود داشته باشد اطراف این قطعه نرده و راهرو نصب می گردد.

دکل

که قسمت برجی شکل جرثقیل را تشکیل می دهد. که از قطعه ارتفاع و سکشن هایی تشکیل شده که از فولاد ساخته شده و توسط پین و اشپیل و یا پیچ و مهره به هم متصل می شوند. هنگام خرید تاور کرین باید به فابریک بودن سکشن ها و عدم استفاده از چند نوع سکشن روی هم توجه شود. در بازار ایران عموما سکشن های فابریک فرانسوی، سکشن های چینی و ایرانی موجود است.

واحد چرخان دکل(گردان):

در بالای دکل، این قسمت واسط بین کله قندی، جیب، کانتر جیب و قطعات ارتفاعی می باشد. واحد چرخان که شامل چرخ دنده و موتور میباشد قرار دارد و امکان گردش تاور را توسط یک یا دو الکتروموتور فراهم می آورد.

در بالای واحد چرخان چهارقسمت وجود دارد :

تاج تاور یا کله قندی:

از این قسمت جهت نگه داشتن جیب و کانتر جیب استفاده می شود همچنین از این قسمت سیم بکسل سیستم قلاب نیز عبود داده می شود. این قسمت که شکلی مخروطی دارد توسط چند سیم بکسل یا میله آهنی جیب و کانتر جیب تاور را نگه می دارد. این قطعه در بالای سیستم گردان نصب می گردد.

جیب یا فلش

بازوی افقی بلندی که وظیفه حمل بار را بر عهده دارد و واگن برقی در راستای بازوی تاورکرین حرکت می کند تا بار را از مرکز تاورکرین دور یا به آن نزدیک کند. و در اصطلاح به آن working jib می گویند . این قسمت از مجموعه استراکچر های فلزی تشکیل شده است که توسط پین به هم دیگر متصل می گردند. این بخش از یک طرف به گردان و از طرف دیگر آزاد می باشد و توسط کابل یا میله های فلزی به تاج دستگاه متصل شده است. وظیفه اصلی این بخش ایجاد مسیر ریلی جهت حرکت افقی قلاب می باشد. بسته به ظرفیت و نوع تاور طول این بخش متغییر می باشد.

کانتر جیب یا کن فلش:

بازوی مکانیکی کوتاه تر یا تیر مشبکی که اصطلاحا Counter Jib خوانده می شود، در راستای بازوی بلندتر می باشد و شامل موتور و ادوات برقی می باشد که وزنی تقریبا معادل اساس بتنی تاورکرین دارد .
این بخش درست در مقابل جیب قرار می گیرد و کار اصلی آن حفظ تعادل تاور می باشد. این بخش نیست از یک طرف آزاد و از طرف دیگر به گردان متصل است و توسط کابل یا میله های فلز که به تاج وصل می شوند نگه داشته می شود. با توجه به کوتاه و سبک بودن طول این قسمت از دستگاه جهت تعادل طرفین تاور )یعنی کانتر جیب و جیب( از وزنه های بتی استفاده می کنند بسته به نوع تاور معمولا سیستم قلاب یا هویست نیز در این قسمت قرار می گیرد. معمولا جهت عملیات مونتاژ و سرویس نگهداری در این بخش راهرو و نرده نیز نصب می شود. بلوک های بتونی: که هم در انتهای بازوی تعادلی تاور کرین نصب می شوند و هم در برخی مدل ها روی قسمت پایه تثبیت قرار می گیرند تا اتصال مناسب به زمین برقرار شود.

کابین اپراتور

کابین اپراتور: که معمولا روی قسمت گردان قرار می گیرد. در این بخش اجزای کنترلی ماننده دستگیره های کار و تابلو برق کنترل قرار داده میشود . نصب جدول بار ) Load chart ( آن نوع خاص از تاور کرین داخل کابین جهت استفاده اپراتور الزامی است و یکی از مواردی است که در چک لیست بازرسی تاور کرین وجود دارد. اپراتور باید نحوه استفاده از این جدول را بداند. دید کافی در جهات مختلف، عدم نصب پرده و یا روزنامه روی شیشه ها که دید اپراتور را محدود می کنند. وجود کپسول آتش نشانی جهت پیشگیری از حوادث.

سالم بودن لیور ها (اهرم های کنترلی) و وجود صندلی استاندارد که مسائل ارگونومی و راحتی اپراتور در آن لحاظ شده از سایر موارد مهم در بازرسی و ایمنی تاور کرین ها هستند.

ترولی یا کالسکه حرکت:

این قسمت شامل استراکچر فلزی به همراه چند رولیک می باشد که جهت حرکت ریلی قلاب روی جیب استفاده می شود. این مجموع توسط یک الکتروگیربکس به همراه سیم بکسل و درام بر روی جیب حرکت افقی دارد. این قسمت دارای چند پولی جهت نصب سیم بکسل قلاب نیز می باشد. شاری اوت یا همان کالسکه و قلاب و متعلقاتآن روی این قسمت قرار گرفته و معمولا اتاقک بازرسی هم روی این قسمت تعبیه میشود.

سیستم حرکت ترولی:

این قسمت جهت حرکت ترولی روی جیب استفاده می شود. این سیستم معمولا شامل یک الکتروگیربکس، درام سیم بکسل، سیم بکسل، سنسور ترولی می باشد. سنسور ترولی مقدار حرکت ترولی را اندازه گرفته و در نمایشگر جلوی کاربر نمایش می دهد.

قلاب:

یا هوک که بار به آن بسته می شود. این قسمت از تاور دارای چند پولی و یک قلاب می باشد که جهت بلند کردن بار از آن استفاده می شود. بسته به نوع استفاده مکانیزیم این سیستم ممکن است به صورت دو وایر یا چهار وایر باشد. وجود شیطانک (ضامن قلاب) روی آن ضروری بوده و هرگونه جوشکاری روی این قسمت حین بازرسی، موجب رد شدن آن می شود.

سیستم هویست یا الکترو موتور قلاب:

این قسمت شامل یک الکتروگیربکس می باشد که به درام سیم بکسل قلاب وصل شده است و معمولای یک تابلوی برق نیز بالای آن قرار دارد. از این سیستم جهت بالا و پایین بردن قلاب استفاده می شود و محل نصب آن روی کانتر جیب می باشد. بسته به نوع سیستم این بخش جهت کنترل حرکت رو به پایین قلاب یا از ترمز مکانیکیاستفاده می شود یا از تبدیل الکتروموترو به ژنراتور استفاده می شود که در این حالت معمولا قسمتی به نام ریزستور نیز نصب می شود که جهت مستهلک کردن انرژی تولید شده توسط این سیستم استفاده می شود.

تابلوی کنترل:

این قسمت معمولا در کابین اپراتور قرار دارد و کلیه اجزای برقی کنترل تاور در آن قرار دارد.

سنسورها:

معمولا جهت بالا بردن امنیت کار با تاور ها سنسورهای متعددی استفاده می شود که مهمترین آنها به شرح زیر است:
سنسور ترولی : حرکت افقی ترولی را کنترل و اندازه میگرد.
سنسور گردان: میزان گردش تاور را اندازه گیری می کند.
سنسور قلاب: جهت اندازه گیری ارتفاع قلاب استفاده می شود.
سنسور گشتاور: محل نصب این سنسور معمولا بر روی تاج تاور می باشد و میزان خمش تاج را اندازه گیری می کند.
سنسور تناژ : جهت اندازه گیری وزن بار به کار می ورد.
سنسور باد سنج : سرعت وزش باد را اندازه میگیرد.
کل سنسور های بالا اطلاعات خود را به پی ال سی تابلو برق اصلی میفرستند و پی ال سی بعد از پردازش آنها اگر وضعیت هر یک از پارمترها خارج از حد مجاز باشد به اپراتور اطلاع می دهد و یا سیستم را قطع می کند.

مقالات مرتبط:

تاور کرین چیست و چگونه کار می کند؟